H.C.M.
HCM staat voor Hypertrophic
CardioMyopathy. Hypertrofie betekent verdikken, Cardio staat voor hart en
Myopathie betekent afwijking of ziekte.
HCM is dus een afwijking van het hart, waarbij een verdikking een rol speelt.
Een kattenhart is, net als ons hart, een pomp met 4 kamers. Zuurstofarm bloed
komt aan de rechterkant van het hart en wordt naar de longen gepompt om zuurstof
op te nemen. Het zuurstofrijke bloed komt binnen aan de linkerkant van het
hart en wordt via de aorta naar het lichaam gepompt. Tussen de kamers zitten
kleppen om te voorkomen dat het bloed de verkeerde kant uitgaat.
We hebben een rechter- en een linkerkamer (onder), en een rechter- en linkerboezem
(boven), gescheiden door de hartkleppen.
Bij HCM verdikt de spier van de linkerkamer. Dit kan de werking van het hart
op verschillende manieren beïnvloeden:
linkerkamer:
- de hartkamer verkleint door de verdikking waardoor er minder bloed in kan
- de wand wordt stijver waardoor de vulling van de kamer minder efficiënt
wordt
- de druk tijdens de ontspanning van de spier is niet voldoende waardoor de
druk op de bloedvaatjes in de longen verhoogt. Hierdoor kan vocht op de longen
komen.
Bij elke hartslag wordt dus minder bloed gepompt dan normaal. Als de bloedtoevoer
naar de vitale organen te laag wordt, zal de hartslag versnellen.
Als de bloedtoevoer naar de nieren langere tijd onvoldoende is, wordt er een
hormoon vrijgegeven welk de aanmaak van bloed stimuleert. Daardoor verhoogt
de bloeddruk en bijgevolg ook druk op de hartkamer nog meer waardoor het hart
kan falen.
linkerboezem:
- deze kan vergroten doordat door het verkleinen van de linkerkamer, het bloed
niet snel genoeg weg kan. Door deze vergroting vertraagt in de boezem de bloedstroom
waardoor klonters kunnen ontstaan. Als deze klonters in de bloedsomloop terechtkomen,
kunnen deze aders verstoppen. Een voorbeeld hiervan is verlamming van de achterpoten
door een bloedklonter op de plaats waar de hoofdader splitst naar de beide
achterpoten.
Hartklep:
- deze kan door de druk in de linkerboezen in de linkerkamer geduwd worden,
waardoor de toevoer naar de aorta geblokkeerd wordt
- de klep kan vervormen waardoor bloed terug kan vloeien naar de linkerboezem.
Diagnose
HCM wordt vastgesteld als de afwijking aan de linkerkamer niet het gevolg
is van een andere aandoening of ziekte.
HCM is erfelijk. HCM wordt vererft als een polygene, autosomaal dominante
eigenschap. Dit wil zeggen dat het voldoende is dat 1 van beide ouders de
afwijking draagt om dit aan de kittens door te geven. Afhankelijk van de ouders
zal de helft tot het hele nest HCM ontwikkelen. Polygeen wil zeggen dat er
meerdere genen in het spel zijn en dat de ernst van de afwijking kan variëren.
Het is mogelijk dat een kat met HCM geen klinische verschijnselen vertoont.
De kat kan ademhalingsproblemen hebben of ernstig hartfalen, verlamming in
de achterpoten of plots overlijden. De meeste tekenen zijn onopvallend. Sommige
katten vertonen een verhoogde hartslag, hartruis of een hartgalop (een extra
hartgeluid door het terugvloeien van bloed in het hart) als de afwijking erger
wordt.
Een echocardiogram met kleur Doppler is de beste manier om HCM te diagnoseren.
Ook een gespecialiseerde dierenarts die de resultaten correct kan interpreteren,
is noodzakelijk. Een elektrocardiogram en/of Röntgenfoto’s kunnen
bijkomende informatie verstrekken, maar zijn niet geschikt voor een goede
diagnose. Aangezien HCM evolueert, is het raadzaam dit onderzoek periodiek
te laten uitvoeren, zeker ingeval nestgenootjes of minstens 1 der ouders HCM
ontwikkeld heeft. De dierenarts dient ook te controleren of de afwijking het
gevolg kan zijn van een andere ziekte. Als het een raskat betreft is het zeer
belangrijk dat de eigenaar van een kat met HCM de fokker op de hoogte stelt,
zodat die maatregelen kan treffen.
Behandeling
HCM kan momenteel niet behandeld worden.
Als de afwijking het gevolg is van een andere ziekte, kan het behandelen van
die ziekte tot een verbetering van de harttoestand leiden.
Medicatie kan voorgeschreven worden in een poging om risico op hartfalen te
verminderen. Hierover beslist de behandelende dierenarts. Deze dient dan ook
de kat regelmatig te onderzoeken om te zien hoe de kat op de medicatie reageert.
Naarmate de afwijking evolueert wordt de behandeling ook moeilijker. De vooruitzichten
van een kat met HCM zijn - spijtig genoeg - niet rooskleurig.
De eigenaar van een kat met HCM dient nauw te letten op veranderingen in het gedrag van de kat en een dierenarts te raadplegen als de kat zich niet goed voelt. Veranderingen in de ademhaling (snellere of diepere ademhaling) kan wijzen op hartfalen en heeft onmiddelijke aandacht nodig.
Prognose
Het verloop van HCM is moeilijk te voorspellen. De ziekte kan jaren sluimeren
en dan plots toeslaan. Het verloop kan zeer snel gaan of kan in de loop der
jaren langzaam verergeren. Een kat met HCM kan een volledig normaal leven
hebben of op jonge leeftijd overlijden.
Het is in ieder geval niet verantwoord te fokken met een kat die HCM heeft.